لایه‌های رشد و توسعه تیپ دو انیاگرام

تیپ شخصیّتی دو: یاری دهنده

اهل معاشرت، بخشنده، خشنود کننده دیگران، انحصار طلب

 

سالم. دوهای سالم؛ دلسوز، مهربان، مملوّ از احساس برای دیگران هستند. آن ها خود را در موقعیّت دیگران در نظر می گیرند و مراقب و نگران نیازهای دیگران هستند. آن ها صمیمی، خوش قلب، قدردان، و تشویق کننده هستند، و این خوبی ها را در دیگران می بینند ولی ممکن است در خودشان نبینند. خدمت کردن برای دیگران اهمیت زیادی دارد: آن ها فوق العاده سخاوتمند، بخشنده، و کمک کننده هستند. «سامری های نیکوکار» دوست داشتنی و با ملاحظه، آن ها به دیگران چیزی را که واقعاً نیاز دارند تقدیم می کنند، حتی اگر مستلزم ترک کار خود برای کمک به دیگران باشد. دوهای سالم مرزبندی های خوبی برقرار می کنند و از نیازهای خودشان هم مواظبت می کنند.

در بهترین حالت: عمیقاً بدون چشمداشت، متواضع، و نوع دوست می شوند؛ و توانایی دارند عشق بلاشرط داشته باشند بدون این که انتظار پاداشی داشته باشند، برای این که آن ها عشقی را که جست و جو می کردند درون خود یافته اند. با خوشحالی به خود و دیگران خدمت می کنند، رئوف و صبور، عمیقاً سخاوتمند و خیّر، و واقعاً فروتن هستند.

 

متوسّط. می خواهند به دیگران نزدیک باشند، بنابراین شروع به «کسب رضایت مردم» می کنند، بیش از حد دوستانه، به لحاظ هیجانی نمایشی، و مملو از «نیّت های خوب» نسبت به دیگران می شوند. سعی می کنند با توجّهات اغواکننده بر دیگران برنده شوند: تأیید، «نوازش کردن»، چاپلوسی. به صورت مکرر در مورد «روابط» صحبت می کنند. به صورت فزاینده ای نیازمند می شوند، ولی قادر به تصدیق آن نیستند، دوهای متوسّط، می توانند بیش از حد صمیمی و فضول شوند: آن ها می خواهند مطمئن شوند که دیگران به آن ها نیاز دارند، بنابراین آن ها به نام عشق، می پلکند و مداخله می کنند. شخص فداکاری می شوند که برای دیگران کار زیادی نمی توانند انجام دهند – خودشان را برای هر کسی خسته می کنند، برای خودشان نیاز تولید می کنند تا برآورده کنند. می خواهند دیگران به آن ها وابسته بشوند، در مورد همه چیز به آن ها اطلاعات می دهند، تا آن ها برای اجازه و نصیحت به آن ها مراجعه کنند. پوشش دهنده و مالک آن هایی می شوند که در مورد آن ها «سرمایه گذاری کرده اند». به صورت فزاینده خودپسند و از خودراضی می شوند، آن ها دیگر احساس می کنند صرف نظر کردنی نیستند (در عین حال چیزی که برای دیگران انجام داده اند، بیش از حد ارزش گذاری می کنند) و دیگران به خاطر چیزی که به آن ها داده شده است، بدهکار هستند. ترحم آمیز، سلطه جویانه، تحکم آمیز، آمرانه هستند. شروع می کنند انتظار داشته باشند که به صورت مرتب به خاطر خوبی هایشان، مورد تشکر و تفقّد قرار بگیرند. ممکن است خودبیمارانگاری را پیشه کنند یا نقش شهدا را بازی کنند که به خاطر کارهای خوبی که در حق دیگران انجام داده اند، متحمّل درد و رنج شده اند.

 

ناسالم. با احساس این که مورد علاقه نیستند و مورد تفقّد قرار نمی گیرند، دوهای ناسالم، رنجیده و با تلخکامی شاکی می شوند. در مورد انگیزه های خود به صورت افراطی خودفریب می شوند، پرخاشگر و خودمحور شوند، و اعمال نفوذ کننده می شوند و به خودشان خدمت می کنند. هراسان برای از دست دادن دیگران، آن ها ممکن است اعتماد به نفس خود را از دست بدهند و با اشتباه و ضعف های خود نقش بازی کنند. ممکن است با اسراف در غذا و یا دارو «احساسات خود را انباشته بکنند» و با خودشان همدردی بکنند. عشق وسواس گونه و تعقیب ایذائی ممکن است اتفاق بیفتد. اقدام به اظهارات تحقیرکننده و بی اعتبارکننده می کنند؛ به تدریج قهری سلطه گر می شوند، احساس می کنند لایق هر چیزی هستند که درخواست می کنند، پول باید به عنوان ژتون تشکر به آن ها داده شود، لایق مساعدت های مخصوص هستند. توانایی دارند چیزی را که انجام می دهند منطقی جلوه دهند، برای این که احساس قربانی شدن می کنند و با عدم قدردانی از طرف دیگران مورد سوء استفاده قرار گرفته اند. خشم واپس رانده شده در مشکلات روان شناسی آشکار می شود («عکس العمل های تبدیلی»).